Ząbkowanie u niemowląt: Kiedy się zaczyna i jak pomóc dziecku

Ząbkowanie jest jednym z najważniejszych etapów rozwoju dziecka, który niestety często jest źródłem niepokoju dla rodziców i dyskomfortu dla malucha. Proces wyrzynania się pierwszych ząbków jest całkowicie naturalny i zazwyczaj rozpoczyna się w okolicy szóstego miesiąca życia dziecka, choć zdarzają się przypadki, gdy zęby pojawiają się już w trzecim miesiącu lub ich pojawienie opóźnia się nawet do roku. Jest to czas, kiedy ważna jest szczególna troska i uwaga ze strony rodziców, aby odpowiednio zareagować na potrzeby dziecka i złagodzić dolegliwości związane z ząbkowaniem.

• Co to jest ząbkowanie?
• Jakie są objawy ząbkowania u niemowląt?
• Kalendarz ząbkowania. Kiedy się zaczyna i ile trwa
• Bolesne ząbkowanie u niemowlaka – jak pomóc dziecku?
• Pielęgnacja pierwszych zębów niemowlaka
• Podsumowanie
• Ząbkowanie u niemowląt – Najczęściej zadawane pytania (FAQ)

Co to jest ząbkowanie?

Ząbkowanie to proces, podczas którego pierwsze zęby mleczne przeciskają się przez dziąsła dziecka. Jest to kluczowy moment w rozwoju niemowlęcia, który wpływa nie tylko na zdrowie jamy ustnej, ale także na ogólne samopoczucie dziecka. Ząbkowanie często towarzyszy zwiększone ślinienie się, chęć gryzienia twardych przedmiotów i ogólny niepokój. Warto zaznaczyć, że mimo że jest to proces naturalny, to każde dziecko przechodzi przez niego inaczej, co oznacza, że objawy i ich intensywność mogą się różnić.

Jakie są objawy ząbkowania u niemowląt?

Objawy ząbkowania u niemowląt mogą się różnić, ale istnieje kilka typowych sygnałów, które mogą wskazywać, że Twoje dziecko przechodzi przez ten naturalny proces rozwojowy. Oto najczęściej obserwowane objawy ząbkowania:

• Zwiększona potrzeba gryzienia i żucia: Niemowlęta mogą chcieć gryźć i żuć twarde przedmioty, aby złagodzić nacisk i dyskomfort w dziąsłach.
• Nadmierne ślinienie się: Możesz zauważyć, że Twoje dziecko zaczyna więcej się ślinić, co może prowadzić do powstawania wysypki wokół ust, na podbródku i szyi.
• Drażliwość i płacz: Dziecko może być bardziej płaczliwe i drażliwe niż zwykle, szczególnie w okresach intensywnego dyskomfortu.
• Problem z zasypianiem: Dyskomfort związany z ząbkowaniem może utrudniać dziecku zasypianie lub powodować częstsze budzenie się w nocy.
• Pociąganie za uszy i pocieranie policzków: Dzieci mogą pocierać swoje policzki lub ciągnąć za uszy w próbie złagodzenia bólu.
• Zmiany w apetycie: Niemowlęta mogą być mniej zainteresowane karmieniem, ponieważ ssanie może dodatkowo podrażniać dziąsła.
• Lekki wzrost temperatury: Może wystąpić niewielki wzrost temperatury ciała, ale wysoka gorączka nie jest typowym objawem ząbkowania i powinna być skonsultowana z lekarzem.

Warto pamiętać, że każde dziecko jest inne i może doświadczać różnych kombinacji tych objawów. Nie wszystkie niemowlęta będą miały wyraźne objawy ząbkowania. Jeśli masz obawy dotyczące objawów ząbkowania Twojego dziecka lub sposobów łagodzenia dyskomfortu, skonsultuj się z pediatrą.

Objawy ząbkowania, które mogą wskazywać na konieczność konsultacji z pediatrą

Podczas gdy większość objawów ząbkowania jest normalnym aspektem rozwoju i nie wymaga specjalistycznej interwencji medycznej, istnieją pewne sygnały, które mogą wskazywać na potrzebę konsultacji z pediatrą. Oto kilka objawów, przy których warto zasięgnąć porady lekarskiej:

• Wysoka gorączka: Choć niewielki wzrost temperatury może być normalnym objawem ząbkowania, wysoka gorączka, szczególnie powyżej 38°C, nie jest uznawana za typowy objaw i może wskazywać na infekcję lub inną chorobę.
• Nietypowe biegunki: Ząbkowanie może nieznacznie wpłynąć na stolec dziecka, ale ciężka biegunka może wskazywać na infekcję lub inną problem zdrowotny.
• Wymioty: Wymioty nie są typowym objawem ząbkowania i zawsze powinny być skonsultowane z lekarzem, ponieważ mogą sygnalizować infekcję lub inną chorobę.
• Nieustająca drażliwość i płacz: Jeśli Twoje dziecko jest niepocieszone przez dłuższy czas i nie reaguje na próby łagodzenia dyskomfortu związanego z ząbkowaniem, może to być sygnał, że coś innego wywołuje ból lub dyskomfort.
• Odmowa jedzenia: O ile mniejsze zainteresowanie karmieniem może być normalne podczas ząbkowania, długotrwała odmowa jedzenia może prowadzić do odwodnienia i wymagać oceny medycznej.
• Znaki odwodnienia: Jeśli zauważysz, że Twoje dziecko mniej się moczy, ma sucho w ustach lub płacze bez łez, może to być znak odwodnienia.
• Trudności z oddychaniem: Każde problemy z oddychaniem wymagają natychmiastowej konsultacji lekarskiej.
• Wysypka: Chociaż łagodna wysypka spowodowana ślinieniem się może być normalna, rozległe wysypki lub takie, które wydają się być bolesne, powinny być ocenione przez lekarza.

Pamiętaj, że choć ząbkowanie jest naturalnym procesem, zawsze warto być czujnym i konsultować się z lekarzem pediatrą w przypadku jakichkolwiek wątpliwości lub niepokojących objawów. Lepiej jest postępować ostrożnie, szczególnie gdy chodzi o zdrowie i dobre samopoczucie Twojego dziecka.

Jak odróżnić ząbkowanie od innych stanów chorobowych?

Odróżnienie ząbkowania od innych stanów chorobowych u niemowląt może być wyzwaniem, zwłaszcza że wiele objawów, takich jak drażliwość, problemy ze snem, czy zwiększone ślinienie się, mogą występować zarówno przy ząbkowaniu, jak i w przypadku innych problemów zdrowotnych. Istnieją jednak pewne wskazówki, które mogą pomóc rodzicom i opiekunom w dokonaniu rozróżnienia:

• Wiek dziecka: Ząbkowanie zwykle rozpoczyna się między 6. a 12. miesiącem życia, choć u niektórych dzieci pierwsze zęby mogą pojawić się już około 3. miesiąca lub dopiero po 12. miesiącu. Objawy inne niż ząbkowanie mogą wystąpić w dowolnym wieku.
• Widoczne oznaki na dziąsłach: Podczas ząbkowania można czasami zauważyć zaczerwienienie, opuchliznę lub nawet małą wypukłość na dziąsłach tam, gdzie ząb ma się pojawić. Może również być widoczne białe miejsce na dziąśle, gdzie ząb jest bliski przebicia się.
• Lokalizacja dyskomfortu: Dyskomfort związany z ząbkowaniem jest zazwyczaj ograniczony do obszaru dziąseł i ust. Jeśli dziecko wykazuje objawy bólu lub dyskomfortu w innych częściach ciała, może to wskazywać na inny problem zdrowotny.
• Gorączka i inne objawy: Lekkie podwyższenie temperatury może być związane z ząbkowaniem, ale wysoka gorączka, silne biegunki, wymioty lub ciężkie kaszle nie są typowymi objawami ząbkowania i mogą wskazywać na infekcję lub inną chorobę. W takich przypadkach należy skonsultować się z pediatrą.
• Ogólny stan zdrowia: Niemowlęta ząbkujące, pomimo dyskomfortu, zazwyczaj zachowują dobry ogólny stan zdrowia. Jeśli Twoje dziecko jest osłabione, ma problemy z jedzeniem, jest wyjątkowo drażliwe, lub wykazuje inne niepokojące objawy, może to być oznaka innej choroby.

Jeśli nie jesteś pewien, czy objawy Twojego dziecka są związane z ząbkowaniem czy innym stanem zdrowotnym, najlepiej skonsultować się z lekarzem. Pediatra może ocenić stan zdrowia dziecka, pomóc w odróżnieniu ząbkowania od innych problemów i doradzić odpowiednie działania.

Jak wyglądają dziąsła niemowlaka podczas ząbkowania?

Dziąsła niemowlaka podczas ząbkowania mogą wykazywać kilka charakterystycznych zmian, które pomagają rodzicom i opiekunom rozpoznać, że proces wyrzynania się zębów jest w toku. Oto, jak mogą wyglądać dziąsła w tym okresie:

• Zaczerwienienie i opuchlizna: Dziąsła mogą stać się bardziej zaczerwienione i opuchnięte w miejscu, gdzie ząb ma się pojawić. To jest często jeden z pierwszych znaków, że ząb zaczyna się przebijać przez dziąsło.
• Widoczne białe plamki lub linie: Można czasem zauważyć białe plamki lub linie pod powierzchnią dziąseł, co wskazuje na to, że ząb jest tuż pod powierzchnią i wkrótce się przebije.
• Dziecko może mieć tendencję do gryzienia i żucia: Dziąsła mogą być wrażliwe i bolesne, co sprawia, że niemowlęta często szukają ulgi, gryząc przedmioty lub nawet własne palce.
• Płacz lub drażliwość: Związane z dyskomfortem dziąseł, niemowlęta mogą być bardziej płaczliwe lub drażliwe niż zwykle.
• Lekkie krwawienie: Bardzo rzadko, ale czasami może dojść do minimalnego krwawienia z dziąseł, gdy ząb przebija się przez ich powierzchnię. Jest to zazwyczaj nieszkodliwe, ale jeśli masz wątpliwości, skonsultuj się z pediatrą.
• Problemy ze snem i zmiany w apetycie: Dyskomfort i ból mogą również wpływać na sen i apetyt niemowlęcia, co może być dodatkowym wskaźnikiem, że dzieje się coś z jego dziąsłami.

Każde dziecko jest inne i może nie wszystkie te objawy będą obecne. Jeśli jesteś niepewny, czy to, co obserwujesz, jest związane z ząbkowaniem, lub masz jakiekolwiek obawy dotyczące zdrowia dziąseł lub zębów Twojego dziecka, najlepiej skonsultować się z pediatrą lub dentystą dziecięcym.

Kalendarz ząbkowania. Kiedy się zaczyna i ile trwa

Kalendarz ząbkowania niemowląt jest przybliżonym harmonogramem pojawiania się pierwszych zębów mlecznych. Ważne jest, aby pamiętać, że każde dziecko jest inne i może rozwijać się w swoim własnym tempie. Oto ogólny przewodnik po kalendarzu ząbkowania:

Rozpoczęcie Ząbkowania

6-10 miesięcy: Zazwyczaj pierwsze zęby pojawiają się około 6. miesiąca życia, ale niektóre dzieci mogą zacząć ząbkowanie wcześniej lub później. Pierwsze zęby, które najczęściej pojawiają się, to dolne przednie zęby (dolne siekacze centralne).

Kolejność Pojawiania się Zębów

8-12 miesięcy: Pojawienie się górnych przednich zębów (górne siekacze centralne).
9-13 miesięcy: Górne boczne siekacze (tuż obok górnych siekaczy centralnych).
10-16 miesięcy: Dolne boczne siekacze.
13-19 miesięcy: Pierwsze zęby trzonowe (duże zęby z tyłu ust, używane do mielenia jedzenia).
16-22 miesiące: Kły (zęby położone między siekaczami a trzonowcami).
25-33 miesiące: Drugie zęby trzonowe.

Zakończenie ząbkowania

Do 3. roku życia: Większość dzieci będzie miała pełny zestaw 20 zębów mlecznych.

Ile trwa ząbkowanie

Proces ząbkowania może trwać kilka lat, od pojawienia się pierwszego zęba aż do momentu, gdy wszystkie zęby mleczne się pojawią. Każdy ząb może powodować objawy dyskomfortu przez kilka dni przed jego przebiciem się przez dziąsło, chociaż intensywność i czas trwania objawów mogą się różnić.

Pamiętaj, że powyższy harmonogram jest ogólnym przewodnikiem i może nie odzwierciedlać dokładnie procesu ząbkowania każdego dziecka. Niektóre dzieci mogą mieć zęby, które pojawiają się w innej kolejności lub w innym wieku. Jeśli masz pytania lub obawy dotyczące rozwoju zębów Twojego dziecka, skonsultuj się z pediatrą lub dentystą dziecięcym.

Bolesne ząbkowanie u niemowlaka – jak pomóc dziecku?

Bolesne ząbkowanie może być trudnym czasem zarówno dla niemowląt, jak i ich rodziców. Istnieje jednak kilka metod, które mogą pomóc złagodzić dyskomfort związany z tym procesem:

Naturalne, domowe sposoby na złagodzenie objawów ząbkowania

Naturalne i domowe sposoby na złagodzenie objawów ząbkowania mogą być bezpieczną i skuteczną metodą pomocy dziecku w tym trudnym okresie. Oto kilka sprawdzonych metod:

• Masaż dziąseł: Użyj czystego palca lub małej, miękkiej szmatki, aby delikatnie masować bolące dziąsła dziecka. Lekki nacisk może przynieść ulgę w bólu.
• Chłodne gryzaki: Daj dziecku chłodny gryzak lub mokry, schłodzony ręcznik do gryzienia. Zimno może pomóc znieczulić dziąsła i zmniejszyć dyskomfort. Unikaj zamrażania gryzaków, ponieważ bardzo niska temperatura może zaszkodzić dziąsłom dziecka.
• Schłodzone pokarmy: Jeśli dziecko je już stałe pokarmy, możesz mu zaoferować chłodzone pokarmy, takie jak jogurt, mus owocowy lub schłodzone plasterki ogórka (pod nadzorem, aby uniknąć ryzyka zadławienia).
• Naturalne gryzaki: Dla starszych dzieci, które już rozpoczęły spożywanie pokarmów stałych, można zaoferować miękkie, bezpieczne dla dzieci kawałki jedzenia do gryzienia, takie jak surowe owoce i warzywa (np. surowy ogórek) pod nadzorem, aby zapobiec ryzyku zadławienia.
• Zachowanie spokoju i rutyny: Utrzymywanie spokojnej atmosfery i przestrzeganie znanej rutyny może pomóc dziecku lepiej radzić sobie z dyskomfortem.
• Uwaga i bliskość: Dodatkowe przytulanie i spędzanie czasu na wspólnych czułościach mogą pomóc dziecku poczuć się bezpieczniej i zmniejszyć jego dyskomfort.
• Woda: Dla dzieci, które mogą już pić wodę (zwykle po 6 miesiącu życia), małe łyki chłodnej wody mogą przynieść ulgę w bólu dziąseł.
• Unikanie irytujących substancji: Upewnij się, że gryzaki i inne przedmioty, których dziecko używa do gryzienia, są wolne od szkodliwych chemikaliów i bezpieczne do użytku.

Przed próbą nowych metod, szczególnie jeśli dotyczą one wprowadzania nowych pokarmów lub przedmiotów, warto skonsultować się z pediatrą, aby upewnić się, że są one bezpieczne dla Twojego dziecka. Pamiętaj, że obserwacja reakcji dziecka i dostosowanie sposobów pomocy do jego potrzeb i reakcji jest kluczowe.

Farmakologiczne sposoby na wyrzynanie zębów

W przypadku silnego dyskomfortu związanego z wyrzynaniem się zębów, istnieją farmakologiczne metody, które mogą pomóc złagodzić ból u niemowląt. Przed zastosowaniem jakichkolwiek środków farmakologicznych zawsze należy skonsultować się z pediatrą, aby upewnić się, że są one bezpieczne i odpowiednie dla Twojego dziecka. Oto niektóre z opcji:

• Paracetamol dla niemowląt: Jest to powszechnie stosowany środek przeciwbólowy i przeciwgorączkowy, który może być używany do łagodzenia bólu związanego z ząbkowaniem. Należy ściśle przestrzegać zalecanej dawki, która jest ustalana na podstawie wieku i wagi dziecka.
• Ibuprofen dla niemowląt: Ibuprofen jest kolejnym lekiem przeciwbólowym i przeciwzapalnym, który może być stosowany u dzieci powyżej 6. miesiąca życia. Podobnie jak w przypadku paracetamolu, ważne jest przestrzeganie zalecanej dawki.
• Żel lub maść na ząbkowanie: Niektóre żele na ząbkowanie zawierają znieczulające lokalnie substancje, takie jak lidokaina, które mogą być stosowane bezpośrednio na dziąsła dziecka, aby złagodzić ból. Należy jednak używać ich z umiarem i zgodnie z zaleceniami, ponieważ nadmierne stosowanie może być szkodliwe. Popularne produkty tego typu to np: Bobodent, Dentinox N lub Calgel.
• Homeopatyczne i ziołowe środki: Istnieją również środki homeopatyczne i ziołowe reklamowane jako pomocne przy ząbkowaniu, ale ich skuteczność i bezpieczeństwo nie zawsze są poparte naukowymi dowodami. Przed użyciem takich produktów warto skonsultować się z pediatrą. Popularnym środkiem tego typu jest np:. Camilia.

Ważne jest, aby pamiętać, że stosowanie leków farmakologicznych powinno być rozważane tylko w przypadkach, gdy inne metody łagodzenia dyskomfortu okazują się nieskuteczne, a dyskomfort dziecka jest wyraźny i utrzymujący się. Należy również regularnie monitorować reakcję dziecka na stosowane leki i w przypadku jakichkolwiek wątpliwości czy niepożądanych reakcji skonsultować się z lekarzem.

Kiedy stosować gryzaki, a kiedy leki przeciwbólowe?

Decyzja o stosowaniu gryzaków lub leków przeciwbólowych przy ząbkowaniu niemowląt zależy od intensywności objawów i reakcji dziecka na mniej inwazyjne metody łagodzenia bólu. Oto kilka wskazówek, które pomogą Ci zdecydować, kiedy zastosować które rozwiązanie:

Gryzaki

• Łagodny do umiarkowany dyskomfort: Gryzaki są idealne, gdy Twoje dziecko wykazuje łagodne do umiarkowane objawy ząbkowania, takie jak potrzeba gryzienia, ślinienie się czy lekka drażliwość.
• Bezpośrednia pomoc w dyskomforcie: Gryzaki mogą natychmiast złagodzić ból poprzez masaż dziąseł, gdy dziecko gryzie miękkie, często chłodne przedmioty.
• Bezpieczeństwo i naturalność: Są bezpieczną i naturalną metodą łagodzenia dyskomfortu ząbkowania, nie wymagającą stosowania leków.

Leki przeciwbólowe

Silny ból i niepokój: Leki przeciwbólowe, takie jak paracetamol lub ibuprofen dla niemowląt, mogą być rozważane, gdy dziecko wykazuje silny ból i niepokój, który nie jest łagodzony przez gryzaki, masaż dziąseł czy inne niefarmakologiczne metody.

• Konsultacja z pediatrą: Zanim podasz dziecku jakikolwiek lek przeciwbólowy, ważne jest, aby skonsultować się z pediatrą. Lekarz może potwierdzić, że objawy są spowodowane ząbkowaniem i doradzić odpowiednią dawkę leku.
• Niewystarczająca ulga w innych metodach: Leki przeciwbólowe są zazwyczaj stosowane, gdy inne metody, takie jak gryzaki czy masaż dziąseł, nie przynoszą wystarczającej ulgi w objawach ząbkowania.
• Ograniczona częstotliwość stosowania: Leki przeciwbólowe powinny być stosowane zgodnie z zaleceniami lekarza i nie powinny być pierwszym środkiem zaradczym ani stosowane nadmiernie.

Wnioski

Rozpocznij od mniej inwazyjnych metod, takich jak gryzaki i masaż dziąseł, aby zobaczyć, czy przynoszą one ulgę w dyskomforcie. Jeśli te metody okazują się nieskuteczne i dziecko wyraźnie cierpi, skonsultuj się z pediatrą w sprawie możliwości stosowania leków przeciwbólowych.

Zawsze przestrzegaj zaleceń lekarza dotyczących dawkowania i stosowania leków przeciwbólowych, aby zapewnić bezpieczeństwo i dobrostan Twojego dziecka.

Pamiętaj, że każde dziecko jest inne i może inaczej reagować na różne metody łagodzenia bólu ząbkowania. Obserwacja i dostosowywanie się do potrzeb Twojego dziecka będzie kluczem do znalezienia najskuteczniejszej metody łagodzenia dyskomfortu.

Zobacz również:
Grypa u dzieci – objawy, przyczyny, profilaktyka i leczenie

Pielęgnacja pierwszych zębów niemowlaka

Pielęgnacja pierwszych zębów niemowlaka jest kluczowa dla zapewnienia zdrowia jamy ustnej i odpowiedniego rozwoju zębów. Oto kilka wskazówek, jak dbać o pierwsze zęby Twojego dziecka:

• Rozpocznij wczesną higienę: Przed pojawieniem się zębów, delikatnie wycieraj dziąsła dziecka czystą, wilgotną szmatką lub gąbką dwa razy dziennie, szczególnie przed snem i po karmieniach, aby usunąć resztki pokarmu i bakterie.
• Używaj szczoteczki do zębów dla niemowląt: Po pojawieniu się pierwszych zębów używaj miękkiej szczoteczki do zębów przeznaczonej dla niemowląt. Szczotkuj zęby dziecka dwa razy dziennie, rano i przed snem, używając wody lub niewielkiej ilości pasty do zębów bez fluoru (do momentu, kiedy dziecko nauczy się pluć, zazwyczaj około 3. roku życia).
• Pasta do zębów z fluorem: Pediatrzy i dentyści dziecięcy mogą zalecić wprowadzenie pasty do zębów z fluorem już od pierwszego zęba, ale w bardzo małej ilości (wielkości ziarnka ryżu). Ważne jest, aby skonsultować to z opiekunem zdrowia dziecka, który może dostosować zalecenia do indywidualnych potrzeb.
• Ograniczanie słodkich napojów i soków: Ograniczaj słodkie napoje i soki, które mogą przyczyniać się do próchnicy. Zamiast tego zachęcaj do picia wody i oferuj zdrowe przekąski.
• Regularne wizyty u dentysty: Zaleca się, aby pierwsza wizyta u dentysty dziecięcego odbyła się w ciągu pierwszego roku życia dziecka lub w ciągu 6 miesięcy od pojawienia się pierwszego zęba. Regularne kontrole pomogą monitorować rozwój zębów dziecka i wczesne wykrywanie ewentualnych problemów.
• Edukacja i wprowadzanie dobrych nawyków: Wprowadzaj dziecko w rutynę dbania o zęby od najmłodszych lat, ucząc je, jak prawidłowo szczotkować zęby i dlaczego jest to ważne.
  Pamiętaj, że zdrowe nawyki higieniczne zaczynają się od naśladowania, więc dbając o swoje zęby, jednocześnie uczysz swoje dziecko, jak dbać o swoje. Wsparcie i regularne wizyty u specjalisty mogą pomóc zapewnić zdrowy rozwój zębów Twojego dziecka.

Podsumowanie

Ząbkowanie to wyjątkowy okres w życiu dziecka i jego rodziców, wymagający dodatkowej uwagi i cierpliwości. Kluczem do przejścia przez ten czas jest odpowiednia wiedza, wsparcie i troska o potrzeby malucha.

Ząbkowanie u niemowląt – Najczęściej zadawane pytania (FAQ)

Czy gorączka zawsze towarzyszy ząbkowaniu?

Nie, gorączka nie jest typowym objawem ząbkowania. Jeśli temperatura ciała dziecka wzrasta powyżej 38°C, może to wskazywać na inne infekcje.

Jak długo trwają objawy ząbkowania przed pojawieniem się zęba?

Objawy mogą pojawić się kilka dni do tygodnia przed wyrżnięciem się zęba, ale każde dziecko jest inne i może doświadczać objawów przez różny czas.

Czy wszystkie dzieci mają objawy ząbkowania?

Nie, niektóre dzieci przechodzą przez proces ząbkowania z minimalnym dyskomfortem, podczas gdy inne mogą być bardziej niespokojne i podatne na ból.

Czy istnieją jakieś zabawki lub produkty szczególnie polecane przy ząbkowaniu?

Gryzaki wykonane z bezpiecznych, nietoksycznych materiałów są wysoce zalecane. Ważne, aby były one odpowiedniej wielkości, aby nie stanowiły zagrożenia zadławienia.

Czy ząbkowanie może wpływać na brak apetytu?

Tak, ząbkowanie może wpływać na brak apetytu u niemowląt. Gdy zęby zaczynają się przebijać przez dziąsła, może to powodować dyskomfort i ból, co może prowadzić do tymczasowego zmniejszenia apetytu.